Chính phủ ban hành Nghị quyết 397/NQ-CP, phát động cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả đến năm 2030
Ngày 04/4/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 397/NQ-CP về Kế hoạch hành động đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đến năm 2030. Đây là văn bản chỉ đạo quan trọng, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ trong bối cảnh hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tiếp tục diễn biến phức tạp trên cả thị trường truyền thống và môi trường số.
Trong những năm gần đây, sự phát triển nhanh của thương mại điện tử, mạng xã hội và các nền tảng số đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, hàng nhập lậu, hàng giả và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Các đối tượng vi phạm lợi dụng thanh toán trực tuyến, dịch vụ giao hàng nhanh, kho trung chuyển và hệ thống tài khoản ảo để che giấu hành vi; đồng thời, biến động mạnh về giá của nhiều mặt hàng thiết yếu dễ phát sinh đầu cơ, trục lợi, gây bất ổn thị trường.
Theo Báo cáo của Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Gia Lai, trong 11 tháng đầu năm 2025, các lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh đã phát hiện và xử lý 2.799 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách Nhà nước 217.906.231.200 đồng (bao gồm tiền phạt, tiền phạt bổ sung, truy thu thuế và tiền bán thanh lý hàng tịch thu). Các cơ quan chức năng cũng đã khởi tố hình sự 44 vụ với 67 bị can liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại và sản xuất – kinh doanh hàng giả. Những số liệu này cho thấy thị trường Gia Lai vẫn tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp, đồng thời đặt ra yêu cầu cần triển khai Nghị quyết 397/NQ-CP một cách quyết liệt, đồng bộ và hiệu quả hơn trong thời gian tới.
Hình ảnh các lực lượng chức năng phát hiện vi phạm
Từ tình hình thực tiễn của cả nước và địa phương, Nghị quyết 397/NQ-CP xác định mục tiêu tổng quát đến năm 2030 là phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi và tiến tới xóa bỏ tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất – kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc và các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Chính phủ yêu cầu hành động quyết liệt, đồng bộ, không khoan nhượng, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của cả hệ thống chính trị.
Việc triển khai Kế hoạch nhằm bảo vệ sức khỏe và an toàn của Nhân dân; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp chân chính; giữ vững an ninh kinh tế, trật tự xã hội; đồng thời tạo dựng môi trường cạnh tranh minh bạch, lành mạnh, thúc đẩy tăng trưởng bền vững đến năm 2030.
Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành và địa phương đẩy mạnh hoàn thiện cơ chế, chính sách, khắc phục chồng chéo, bất cập; phân định rõ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của từng lực lượng thực thi. Đồng thời, cần huy động sự tham gia của doanh nghiệp, tổ chức xã hội và người dân để hình thành mặt trận toàn dân trong phòng, chống buôn lậu và hàng giả.
Nghị quyết cũng nhấn mạnh việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức liêm chính – chuyên nghiệp – đủ năng lực. Chính phủ đặt mục tiêu 100% cán bộ thực thi phải đáp ứng tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp, có tinh thần trách nhiệm cao, không để xảy ra tình trạng bao che, tiếp tay hoặc bị chi phối trong quá trình thực thi nhiệm vụ; mọi hành vi vi phạm đều bị xử lý nghiêm theo tinh thần “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.
Song song với đó, công tác thanh tra, kiểm tra phải được thực hiện đúng quy định pháp luật, bảo đảm không chồng chéo và không gây cản trở hoạt động sản xuất – kinh doanh hợp pháp. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cần được đẩy mạnh thường xuyên, giúp người dân và doanh nghiệp nâng cao nhận thức về tác hại của buôn lậu, hàng giả và các hành vi gian lận thương mại.
Nghị quyết 397/NQ-CP yêu cầu các lực lượng thực thi được trang bị đầy đủ máy móc, công nghệ và phương tiện hiện đại, đáp ứng yêu cầu giám sát thị trường, nhận diện hàng hóa và truy xuất nguồn gốc. Đồng thời, 100% sàn thương mại điện tử, mạng xã hội lớn và cơ quan báo chí – truyền thông phải ký cam kết không kinh doanh, quảng cáo hay tiếp tay tiêu thụ hàng giả, hàng kém chất lượng và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Kế hoạch hành động xác định 8 nhóm nhiệm vụ trọng tâm, gồm: hoàn thiện thể chế; tăng cường phối hợp liên ngành; nâng cao hiệu quả thanh tra – kiểm tra; siết chặt giám sát cấp phép và chất lượng hàng hóa; ứng dụng khoa học – công nghệ; xây dựng đội ngũ cán bộ đủ năng lực; đẩy mạnh truyền thông; và mở rộng hợp tác quốc tế trong chia sẻ dữ liệu, xử lý vi phạm xuyên biên giới.
Với việc ban hành và tổ chức triển khai Nghị quyết 397/NQ-CP, Chính phủ kỳ vọng tạo chuyển biến rõ nét, thực chất trong đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; góp phần ổn định thị trường, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế trong giai đoạn tới.